Bankalara kredi için müracat ederek kredi başvurusunda bulunan firmalar banka işlemleri kapsamında bir değerlendirmeye tabi tutulur ve firmaya kredi verilip verilemeyeceğine ilişkin olarak mevcut ve geçmiş bilgileri kapsayan bir araştırma yapılır. Araştırma sonrasında kredi verilmesinde bir sorun görülmüyorsa kredi yine banka işlemleri kapsamında onaya sunulur.
Bankaların işleyişi kapsamında kredilendirme süreci ve kredi onayı süreci nasıl çalışıyor? Kredilendirme süreci kredi talebi olan müşteri ile yapılan ilk görüşme ile başlayan ve kredinin tasfiyesine kadar olan işlemlerin tümünü kapsayan bir süreçtir. Riskin en alt seviyede kalabilmesi için sürecin her aşamasında banka başarılı kredi yönetimi yapmak zorundadır.
Banka İşlemlerinde Kredi Talebinin Alınması
Müşterinin bankadan kredi talebi olduğunda veya şubece pazarlama çalışmalarıyla talep yaratıldığında, yapılacak ilk görüşme ile firmanın krediyi kullanım amacı, talep ettiği kredi tutarı, istediği kredi türü, ödeme şartları müşteriden öğrenilir. Bu ilk görüşmede ayrıca müşteri ile ilgili genel bilgiler toplanır. Banka şubesi tarafından kredi talebini yapan firmadan gerekli belgeler istenir. Kredi talep eden firmadan istenecek belgeleri şöyle sıralanabilir:
- Firmanın kayıtlı olduğu odadan alacağı oda sicil kaydı. Son üç yılın bilanço ve gelir tabloları ekleriyle birlikte (Vergi dairesi onaylı)
- Vergi levhası
- Ticaret sicil gazetesi (Kuruluş şirket ana sözleşmesi ve değişiklilerin yayınlandığı)
- İmza sirküleri
- Hesap durumu
- Faaliyet belgesi (Sanayi işletmeleri için)
- Tapu fotokopileri
- Vekaletle işlem yapılacaksa vekaletname örneği
Kredi Talebi ve Kredi Başvurusunun İncelenmesi
Müşteriden ziyaret sırasında alınan bilgiler ışığında, müşterinin iş konusu, ortakları, sermaye yapısı, yönetimde etkin olan ortaklar, yönetim kadrosu hakkında bilgiler, diğer bankalar ile ilişkileri, mevcut kredi limiti, sorunlu ödemeleri gibi konular piyasadan, diğer bankalardan, TCMB kayıtlarından firmanın müşterilerinden ve tedarikçilerinden alınan
bilgilerle değerlendirilerek işletmenin bankanın kredilendirme ön koşullarına uyup uymadığı tespit edilir. Detaylı bilgi toplama müşteri ile ilk kez çalışıldığında mutlaka yapılmalı, daha önceden çalışılan müşterilerde ise değişiklikler takip edilmelidir.
İstihbaratı olumlu çıkan müşteriler için mali tabloları üzerinden mali analiz yapılır. Yapılan mali analizin kalitesi eldeki mali bilgilerin tam ve güvenilir olmasına ve değerlendirmenin doğru yapılmasına bağlıdır. İlk kez çalışılacak müşteriler için mali analiz ve istihbarat sonuçları olumlu ise kredinin teminatlarının araştırılıp fiyatlandırılması yapılır. Tüm belirtilen çalışmalardan çıkan sonuç olumlu ise bankanın hazır formatında onay için yetkili olan makama kredi teklifi yapılır
Banka İşlemlerinde Kredilendirmede Onay Süreci
Şube pazarlama yetkilileri istihbarat ve mali analiz sonucunda olumlu bulduğu kredileri bankanın standart formatında limite göre onaylanmak üzere şube kredi komitesine veya genel müdürlüğe teklif eder. Şube yetkisinde olan krediler şube kredi komitesinin onayından sonra, kredi şubece uygun bulunan şartlara göre kullandırılır.
Genel Müdürlüğe gönderilen krediler ise limitine göre ilgili kredi tahsis müdürlüklerinde incelendikten sonra limitine göre kredi komitesine veya yönetim kuruluna sunulur. Onaylanan krediler için şubeye kredinin onayı ve kullandırım şartları yazılı olarak bildirilir. Şube tarafından bu bildirime uygun olarak kredi kullandırılır.
